Hafizabad is a city in the north central Punjab, about 45 kilometers west of Gujranwala. During the last few years, I passed many times through it on my way to Gujranwala, but could never explored it. Though I was vaguely aware of the existence of a historical gurdwara, but never got a chance to find it. Finally on 20 December 2016, I reached Hafizabad from Sargodha, my base camp and after taking guidance from a few persons, we found the gurdwara, which is situated at 32° 3'58.11"N, 73°40'56.09"E, near Government Muslim High School.
After taking a few pictures of the beautiful facade I knocked at the front door, with some doubts in my mind to receive any response. A handsome man opened the door and turned out to be a policeman of the special branch of Punjab Police and informed us that the building was in control of the police. At that point, I lost hope of ever entering the police station. But after a few questions about our origin and purpose of visiting this place, he allowed me and my cousin Shah Sultan to enter the premises of the gurdwara.
Main entrance of the Gurdwara Chhevin Patshahi - Hafizabad (20.12.2016.)
Main entrance of the Gurdwara Chhevin Patshahi - Hafizabad (20.12.2016.)
ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ
ਸ੍ਰੀ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ
گوردوارہ چھیویں پاتشاہی
سری گرو ہرگوبند صاحب
Gurdwara Chhevin Patshahi
Sri Guru Hargobind Sahib
Right after passing through the deorhi, we found the building of Sachkhand in from of us, situated in a vast courtyard. On the left side are Darbar Hall and Langar Hall. The atmosphere inside was peaceful and serene. After some reluctance the police officer, who requested me not to mention his name, allowed me to take pictures. The different buildings of the gurdwara are still in a reasonably good condition. The thing which impressed me the most was perfect cleanliness in all parts of this gurdwara.
Front view of the Sachkhand - (20.012.2016.)
Side view of the Sachkhand - (20.12.2016.)
A fictitious grave inside the Sachkhand - (20.12.2016.)
While entering the Sachkhand I casually asked our host, that should I remove my shoes and apparently equally casually he replied that at least they all do so. That was a cue enough for me to show due respect to this holy place. The most important thing in the sacred room is a grave. Which our host police officer confirmed is a fictitious one and probably after the departure of the Sikhs, somebody with the aim of occupying this beautiful complex made.
Rooms at the backside of the gurdwara. Probably for yatrees. - (20.012.2016.)
A side view of the Darbar Hall - (20.12.2016.)
Backside view of the Sachkhand - (20.12.2016.)
View of the entrance from inside - (20.12.2016.)
Probably Darbar Hall - (20.12.2016.)
I in front of the Darbar Hall - (20.12.2016.)
View of the Darbar Hall from inside - (20.12.2016.)
Another view of the hall - (20.12.2016.)
This gurdwara is considered historical because Sixth Sikh Guru, Hargobind Singh Ji (1595 - 1644 AD) visited and stayed at this place and this gurdwara was built in his memory. Mr Iqbal Qaiser, has written a book "Historical Sikh Shrines", in which he gives the history and the importance of this gurdwara as under:
This historic place is also known as Rori Sahib and Killa Sahib. It is situated in Mohalla Guru Nanakpur of Hafizabad City. This place holds a distinction that Patshah of Meeri and Peeri Sat Gur Hargobind Ji came here from Rasool Nagar while returning from Kashmir. The place where he took rest came to be called Rori Sahib and the spot where he tied his horse became known as Killa Sahib. For sometime it remained a mud building but afterwards Sangat built it with solid bricks. 40 ghumaon of land in Hafizabad and 28 ghumaon land in village Batera is in the name of this Gurdwara since the Sikh rule. Over and above it the Kapur family has made endowment of a considerable estate to the Gurdwara. Once a fair used to be held on 18th of Har. Since a few years a grave has been erected inside the darbar but no one is buried in it. It is an empty grave. It is called Lalan Wali Sarkar and thus the custom of holding an annual fair is maintained.
Inside the Sachkhand I found a few inscription on the marble walls. Which I have transliterated after a considerable effort. And for that purpose, I have learnt Gurmukhi and thus fulfilled a long overdue wish.
ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਦਿਯਾਂ ਗਿਯਾਂ ਕੌਰ _ _ _ _
ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਸੂਬੇਦਾਰ ਸ੍ਵਰਗ ਬਸੀ _ _ _ _
سیوا کرائی دیاں گیان کور _ _ _ _
نہال سنگھ صوبیدارسورگ باسی
Service was rendered by Gyan Kaur _ _ _ _ Nihal Singh Subedar the deceased.
ਸੇਵਾਕਰੀ ਭ: ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪੁਤਰ ਸਰਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਯਾਦਗਾਰ ਭ: ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ, ਹਾਫ਼ਿਜ਼ਾਬਾਦ
سیوا کرائی بھائی رام سنگھ پتر سرداراسنگھ یادگار بھائی جوالا سنگھ، حافظ آباد
Service rendered by Bhai Ram Singh s/o Bhai Sardara Singh in memory of Bhai Jawala Singh, Hafizabad.
ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਸ: ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਤਰਲੋਕ ਸਿੰਘ ਪੰਸਾਰਿਆ _ _
سیواکرائی سردار موہن سنگھ ترلوک سنگھ پنساریا _ _
Service Rendered By Sardar Mohan Singh Tarlok Singh The Grocer
੨੧ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਬੀ: ਭਾਗਵਾਂਤੀ ਸਰਦਾਰ ਸਿੰਘ ਪ: ਬ: ਬਲਵੰਤ ਕੌਰ
۲۱ سیوا کرائی بی بی بھاگونتی سردارا سنگھ پتنی بی بی بلونت کور
21 Rs Service Rendered by Bibi Bhagwanti Sardara Singh Wife Bibi Balwant Kaur
੨੫ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਮਾਤਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ
۲۵ سیوا کرائی گورمکھ سنگھ ایشر سنگھ ماتا دی یاد وچ
25 Rs. Service was rendered by Gurmukh Singh Eshar Singh in memory of the mother.
۲۵ روپے سیوا کرائی سوہن سنگھ کرم سنگھ ولد لالہ مولراج لوٹھرا حافظ آباد
੨੫ ਰਸਤੇ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਸੋਹਨ ਸਿੰਘ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਵਲਦ ਲਾਲਾ ਮੁਲਰਾਜ ਲੂਥਰਾ hafizabad
25 Rs. Service was rendered by Sohan Singh Karam Singh s/o Lala Mulraj Loothra, Hafizabad.
੨੫ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਭ: ਸ਼ਰਧਾ ਸਿੰਘ ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਵਾਰਿੰਵਾਲਾ ______ ਕੈਮਬੇਲਪੁਰ
۲۵ سیوا کرائی بھائی شردھا سنگھ بِشن سنگھ واڑیانوالہ ________ کیمبلپور
25 Rs. Sewa Karai Bhai Shardha Singh Bishan Singh Warianwala _________ Campbellpur (Attock).
੨੫ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਭ: ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਅਕਾਲੀ ਭਾਂਡਿਆਂਵਾਲਾ ਪੁਤਰ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਾਲਾ
25 سیوا کرائی بھائی سیوا سنگھ اکالی بھانڈیانوالہ پتر بھائی گلاب سنگھ بھانڈیانوالہ
25 Rs. Service was rendered by Bhai Sewa Singh Akali Bhandianwala s/o Bhai Gulan Singh Bhandianwala.
੨੫ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਭ: ਹੇਰਾ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ ਸਪੁਤਰ ਲ: ਨਾਨਕ ਚੰਦ
۲۵ سیوا کرائی بھائی ہیرا سنگھ سیٹھی سپوتر لالہ نانک چند
25 Rs. Sewa Karai Bhai Heera Singh Sethi s/o Lala Nanak Chand
੨੫ ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਰਾਮ੍ਰਾਖੀ ਸ ਹਰਿ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ
۲۵ سیوا کرائی رام رکھی سپُتنی سردار ہری سنگھ سیٹھی
25 Sewa Karai Ram Rakhi w/o Sardar Hari Singh Sethi
سیوا کرائی مایا دیوی بیادگار مولراج سچدے
ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਮਾਯਾ ਦੇਵੀ ਬੇਯਾਦਗਰ ਮੁਲਰਾਜ ਸਚਦੇ
Service rendered by Maya Devi in memory of Mulraj Sachdey
I had almost missed it while concluding our visit when the police officer drew my attention to the floor in front of the deorhi. There I found dozens of square marble tiles, with the names of those inscribed on them, who contributed to the construction of this gurdwara.
سیوا کرائی رام کور سپُتنی ہرنام سنگھ راگی
شاہ جیونا نواسی
ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਰਾਮਕੌਰ ਸਪੁਤਨੀ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਰਾਗੀ
ਸ਼ਾਹ ਜੇਵ੍ਨਾ ਨਵਾਸੀ
Service rendered by Ram Kaur w/o Harnam Singh Ragi
Resident of Shah Jeewna ( 31°31'11.97"N, 72°20'15.94"E)
بیادگار
بھائی دیالچند ملہوترہ سیواکرائی
رکمن دیوی والدہ چرنداس ملہوترہ
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਭਾਈ ਦਿਯਾਲ ਚੰਦ ਮਲਹੋਤਰਾ ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਰੁਕਮਨ ਦੇਵੀ ਵਾਲਦਾ ਧਾਰਨਦਾਸ ਮਲਹੋਤਰਾ
In memeory of
Bhai Dayal Dhand Malhotra who rendered the service
Rukman Dewi mother of Charan Das Malhotra
سیوا کرائی
بی بی گیان کور سپُتنی صوبیدار نہال سنگھ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਬੀ ਬੀ ਗਯਾਨ ਕੌਰ ਸਪੁਤਨੀ ਸੂਬੇਦਾਰ ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ
Service rendered by
Bibi Gyan Kaur w/o Subedar Nihal Singh
سیوا کرائی
بائی راج دیوی والدہ رام سنگھ چُہل
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਬਾਈ ਰਾਜ ਦੇਵੀ ਵਾਲ੍ਦਾਹ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਚੁਹਲ
Service rendered by
Bai Raj Devi mother of Ram Singh Chuhal
سیوا کرائی
بھائی پردھان سنگھ راگی
ہری سنگھ شاہ جیونا نواسی
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਪਰਧਾਨ ਸਿੰਘ ਰਾਗੀ
ਹਰਿ ਸਿੰਘ ਸ਼ਾਹ ਜੇਵ੍ਨਾ ਨਵਾਸੀ
Service rendered by
Bhai Pardhan Singh Ragi
Hari Singh Resident of Shah Jewna ( 31°31'11.97"N, 72°20'15.94"E)
بیادگار
بی بی راج دیوی والدہ
ماسٹر ہر بھجن سنگھ رنجودھ سنگھ شمشیر سنگھ کھنہ
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਬੀਬੀ ਰਾਜ ਦੇਵੀ ਵਾਲਦਾਹ
ਮਾਸਟਰ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਰੰਜੁਧ ਸਿੰਘ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ
In Memrory Of
Bibi Raj Devi Mother of
Master Harbhajan Singh Ranjodh Singh Shamsher Singh Khanna
سیوا کرائی
ایشرا دیوی والدہ حاکم رائے رام کشن
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਯਸ਼ਰਾ ਦੇਵੀ ਵਾਲਦਾਹ ਹਾਕਮ ਰਾਇ ਰਾਮ ਕਿਸ਼ਨ
Service Rendered By
Eshra Devi mother of Hakam Rai Ram Kishan
سیوا کرائی
بی بی کشور دیوی بیاد ________
بھُتری
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਬੀਬੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੇਵੀ ਬੇਯਾਦ ___________
ਭੂਤਰੀ
سیوا کرائی
بھائی ___ مل سنت رام رام کشن نگرتھ
رام پور نواسی
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ________ ਮਲ ਸੰਤ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕਿਸ਼ਨ ਨਾਗਰਥ
ਰਾਮ ਪੁਰ ਨਵਾਸੀ
Service Rendered By
Bhai _______ Mal Sant Ram Ram Kishan Nagarth
Resident of Rampur
بیادگار
بھائی شنکر سنگھ
سیوا کرائی بھائی ____ سنگھ
______
ਬੇਯਾਦਗਾ
ਭਾਈ ਸ਼ੰਕਰ ਸਿੰਘ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
In the memory of
Bhai Shankar Singh
Sewakarai Bhai ______ Singh
________
سیوا کرائی
ڈاکٹر گیان سنگھ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਡਾਕਟਰ ਗਯਾਨ ਸਿੰਘ
Service Rendered By
Doctor Gyan Singh
سیوا کرائی
بی بی ____کورسپُتنی ڈاکٹر گیان سنگھ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਬੀਬੀ _____ ਕੌਰ ਸਪੁਤਨੀ ਡਾਕਟਰ ਗਯਾਨ ਸਿੰਘ
Service Rendered By
Bibi ______ Kaur w/o Doctor Gyan Singh
بیادگار
ایشرکور بھائی کرم سنگھ
سیواکرائی بھائی گیان سنگھ ________
_____
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਈਸ਼ਰ ਏਸ਼੍ਵਰ ਕੌਰ ਭਾਈ ਕਰਮ ਸਿੰਘ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ ਭਾਈ ਗਯਾਨ ਸਿੰਘ ______
_________
In Memory Of
Eshar Kau Bhai Karam Singh
Service Rendered By Bhai Gyan Singh
________
سیوا کرائی
ماتا رکمن دیوی والدہ گوربخش رائے
___ کپور ____
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਮਾਤਾ ਰੁਕਮਨ ਦੇਵੀ ਵਾਲਦਾਹ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਰਾਇ
_____ ਕਪੂਰ _____
بیادگار
بی بی جسونت کور سپُتنی
ماسٹر ہر بھجن سنگھ کھنہ
سپُتری لالہ ___رام ملہوترہ
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਬੀਬੀ ਜਸਵੰਤ ਕੌਰ ਸਪੁਤਨੀ
ਮਾਸਟਰ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ
ਸਪੁਤਰੀ ਲਾਲਾ _____ ਰਾਮ ਮਲਹੋਤਰਾ
In Memory Of
Bibi Jaswant Kaur w/o
Master Harbhajan Singh Khanna
d/o Lala _________ Ram Malhotra
سیوا کرائی
داس سندر داس مان سنگھ لونبا
____________
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਦਸ ਸੁੰਦਰ ਦਸ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਲੂੰਬਾ
__________
Service Rendered By
Das Sundar Das Maan Singh Lunba
بیاد
کاکا گوربخش سنگھ کھنہ
ਬੇਯਾਦ
ਕਾਕਾ ਗੁਰਬਖਸ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ
In Memory Of
Kaka Gurbakhsh Singh Khanna
سیوا کرائی
بھائی کرتار سنگھ
بیاد
بھائی _____ سنگھ کھنہ چک سجادہ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ
ਬੇਯਾਦ
ਭਾਈ ____ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ, ਚਕ ਸਜਜਾਦਾ
Service Rendered By
Bhai Kartar Singh
In Memory Of
Bhai _______ Singh Khanna Chak Sajjada ( 32°13'57.14"N; 73°33'40.51"E)
بیادگار ماتا مہری
سپُتنی بھائی گوراندتہ مل
سیواکرائی
بھائی رام لال ہری چند سیٹھ
ਬੇਯਾਦਗਰ ਮਾਤਾ ਮੇਹਰੀ
ਸਪੁਤਨੀ ਭਾਈ ਗੁਰਾਨ੍ਦਾਤ੍ਤਾ ਮਲ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਰਾਮ ਲਾਲ ਹਰਿ ਚੰਦ ਸੇਠ
In Memory of Mata Mehri
w/o Bhai Gur Andatta Mal
Service Rendered By
Bhai Ram Lal Hari Chand Seth
سیوا کرائی
کیسرا دیوی
دھرم پتنی ہری چند سیٹھ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਕੇਸਰਾ ਦੇਵੀ
ਧਰਮ ਪਤਨੀ ਹਰਿ ਚੰਦ ਸੇਠ
Service Rendered By
Kesra Devi
w/o Hari Chand Seth
بیادگار پتا لالہ رالیا رام سیٹھ سرگباشی ۵/۳۲ ۵و
ਬੇਯਾਦਗਰ ਪਿਤਾ ਲਾਲਾ ਰਲਿਆ ਰਾਮ ਸੇਠ ਸਰ੍ਗ੍ਬਾਸ਼ੀ ੫ ੫/੩੨
In Memory Of Father Lala Ralia Ram Seth Deceased 5 5/32
(Probably 5 May, 1932)
ماتا نہال دیوی سرگباشی
ਮਾਤਾ ਨਿਹਾਲ ਦੇਵੀ ਸ੍ਰ੍ਗਬਾਸ਼ੀ
Mata Nihal Devi Deceased
بیادگار
لالہ گوکل چند و شریمتی گور دیوی____
____کرائی
دیوابچند ولد _____بچند چوپڑا
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਲਾਲਾ ਗੁਕਲ ਕਨਾਡ ਵਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਗੁਰ ਦੇਵੀ
______ ਕਰਾਈ
ਦੇਵਾ ਬਚਾਂਦ ਵਲਦ ____ ਬਚੰਡ ਚੋਪੜਾ
In Memory Of
Lala Gokal Chand & Shrimati Gur Devi
Rendered ______
Deva Bachand s/o _______Bachand Chopra
بیادگار
گوربخش سنگھ _______ سنگھ ملہوترہ
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ _______ ਸਿੰਘ ਮਲਹੋਤਰਾ
In Memory Of
Gurbakhsh Singh ________ Singh Malhotra
بھائی سوبھا سنگھ کھنہ
سیوا کرائی
بھائی صاحب سنگھ کھنہ
ਭਾਈ ਸੋਭਾ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਸਾਹਬ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ
Bhai Sobha Singh Khanna
Rendered Service
Bhai Sahab Singh Khanna
سیوا کرائی
_______ سنگھ گوربخش سنگھ کھنہ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
_______ ਸਿੰਘ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਖੰਨਾ
Service Rendered By
______ Singh Gurbakhsh Singh Khanna
سیوا کرائی
بھائی اُمی چند _____ سنگھ نانک
سکنہ کولوتارڑ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਉਮਿਚੰਦ ______ ਸਿੰਘ ਨਾਨਕ
ਸਕਨਾ ਕੋਲੋ ਤਾਰੜ
Service Rendered By
Bhai Umichand _____ Singh Nanak
Resident of Kolo Tarar ( 32° 7'31.90"N; 73°33'4.38"E)
سیوا کرائی
______ جتھہ بھائی گوردت سنگھ
بھگت سنگھ روہن سنگھ چانن سنگھ
ریاست کپورتھلہ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
_____ ਜਥਾ ਭਾਈ ਗੁਰ੍ਦਤ ਸਿੰਘ
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਰੋਹਨ ਸਿੰਘ ਚਾਨਾਨ ਸਿੰਘ
ਰਿਆਸਤ ਕਪੂਰਥਲਾ
Service Rendered By
_____ Jatha Bhai Gurdat Singh
Bhagat Singh Rohan Singh Chanan Singh
The State of Kapurthala
سیوا کرائی
بھائی رام نرائن بڈہا مل مہتہ
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਰਾਮ ਨਾਰਾਯਨ ਬੁੱਢਾ ਮਲ ਮੇਹਤਾ
Service Rendered By
Bhai Ram Narayan Budha Mal Mehta
سیوا کرائی
بھائی نرنجن سنگھ _______ نارنگ وال
ضلع لدھیانا
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਭਾਈ ਨਰੰਜਨ ਸਿੰਘ _______ ਨਾਰੰਗ ਵਾਲ
ਜ਼ਿਲਾ ਲੁਧਿਆਨਾ
Service Rendered By
Bhai Naranjan Singh ______ Narangwal ( 30°45'50.12"N; 75°46'29.48"E)
District Ludhiana
سیوا کرائی
لالہ پنا لال وہ ہیرا لال نے
بیادگار
اپنے پتا لالہ بندرابن کپور صراف
۱۱ روپیہ
۱۵ مانگہ ۱۹۸۸
ਸੇਵਾਕਰਾਈ
ਲਾਲਾ ਪੰਨਾ ਲਾਲ ਵਾ ਹੀਰਾ ਲਾਲ ਨੇ
ਬੇਯਾਦਗਰ
ਆਪਨੇ ਪਿਤਾ ਲਾਲਾ ਬਿੰਦ੍ਰਾਬਿਨ ਕਪੂਰ ਸਰ੍ਰਾਫ਼
੧੧ ਰੋਪਿਯਾ
੧੫ ਮਾਘ ੧੯੮੮
Service Rendered By
Lala Panna Lal & Heera Lal
In Memory Of
Their Father Lala Bindraban Kapoor the Jeweller
11 Rs
15 Magh 1988
These tiles give a lot of information about the community and their devotion to this gurdwara. The last tile is most important because it gives a date of the donation of the contributor, and that is 15 Magh, 1988, Samvat, corresponding to 28 January, 1932 AD. I think the construction work on the gurdwara started sometime in 1920s and by 1932 it was almost complete.
Two old houses near the Gurdwara Chhevin Patshahi, Hafizabad - (20.12.2016.)
Another view of the old house near the gurdwara - (20.12.2016.)
Another old house - (20.12.2016.
At the end of our visit, our host took us to his office and ordered tea and biscuits for us and also informed that still occasionally Sikhs come to visit this gurdwara. During our chat, he expressed the importance of tolerance among different religions and sects. Visiting this gurdwara gave me a glimpse into the past, of a time and society which was considerably different from today. It also showed the devotion and love people showed in its construction and a sad realization that they had had to abandon it suddenly.
According to the census of 1941, the population of Hafizabad City was 17,093 and the percentage of different communities was: Muslims 56.91%, Hindus 33.11%, Sikhs 6.32% and Christians 3.57%. While the population of Hafizabad tehsil was 205,952 and the percentage was: Muslims 76.70%, Hindus 10.90%, Sikhs 6.58% and Christians 5.74%.
The religious, cultural and historical importance of this gurdwara demands a better care of this gurdwara. Considering the religious nature of this post, I request readers to kindly point out if they find any mistake.
Tariq Amir
March 8, 2017.
Doha - Qatar.
