There are thousands of buildings hidden or simply ignored in overcrowded cities and towns across Pakistan, which are links to an era that ended abruptly in 1947. Mostly are neglected and decaying and fas disappearing. One such building is Gurudwara Siri Singh Sabha in Gujranwala city, just 50 metres from the Clock Tower on the road of the same name, i.e Clock Tower or Ghanta Ghar Road, in Guru Nanakpura locality. The coordinates of its location are: 32° 9'30.12"N, 74°10'47.22"E. It must have been a centre of activities for the vibrant Sikh community before 1947. Now it is property of the Auqaf Department and until a couple of years ago, it was used as a Government School. Now the school has been shifted to new premises.
The main entrance opens on a busy street and is very impressive in size and design. I came to know about the gurdwara in 2017, it was a chance discovery while exploring the Gujranwala city. But due to time constraints, I did not try to enter the building. However, next year in March, 2018, my friend Mohammad Farooq, happened to visit Gujranwala and on my request visited the gurudwara and took pictures of the building from outside and inside as well. I finally managed to visit the gurudwara in August, 2019, but found it closed and locked. The school had been shifted and nobody was to be found to open the locked door. So most of the pictures shared in this post were taken by Mohammad Farooq in March 2018. I am thankful to him for his efforts in taking these nice pictures.
Singh Sabha (Assembly of Singhs i.e. Sikhs) was a reform movement started in the late 19th century in Punjab. Wikipedia provides the following information:
The Singh Sabha Movement was a Sikh movement that began in Punjab in the 1870s in reaction to the proselytising activities of Christians, Hindu reform movements (Brahmo Samajis, Arya Samaj) and Muslims (Aligarh movement and Ahmadiyah). The movement was founded in an era when the Sikh Empire had been dissolved and annexed by the colonial British, the Khalsa had lost its prestige, and mainstream Sikhs were rapidly converting to other religions. The movement's aims were, according to Barrier and Singh, to "propagate the true Sikh religion and restore Sikhism to its pristine glory; to write and distribute historical and religious books of Sikhs; to propagate Gurmukhi Punjabi through magazines and media". The movement sought to reform Sikhism and bring back into the Sikh fold the apostates who had converted to other religions; as well as to interest the influential British officials in furthering the Sikh community. At the time of its founding, the Singh Sabha policy was to avoid criticism of other religions and political matters.
Gurudwara Singh Sabha, Gujranwala. (03.03.2018)
1 ਓ
ਗੁਰੁਦਵਰਾ
ਸ੍ਰੀ ਸਿੰਘ ਸਭਾ
1 اونکار
گوردوارہ
سری سنگھ سبھا
1 Onkar (One true God)
Gurudwara
Sri Singh Sabha
A view of the facade. (03.03.2018).
A street view of the entrance. (08.08.2019).
The front side of the gurudwara. (08.08.2019).
Khanda or Sikh Emblem at the top, still adorns the gate (08.08.2019)
It is a double-storey building. (03.03.2019)
Windows on the upper floor. (03.03.2019)
A Khanda carved on the wooden door. (08.08.2019)
View of the gurdwara from the school building, across the street. (08.08.2019)
Veranda and the tiled floor. (03.03.2018.)
A ruined part of the gurudwara. (03.03.2018.)
A gallery in a hall. (03.03.2018.)
The main hall. (03.03.2018.)
A gaping hole in the roof. (03.03.2018.)
Ventilators in the hall. (03.03.2018.)
A view of the galleries in the hall. (03.03.2018.)
The ceiling is falling apart. (03.03.2018.)
A view of the building from the compound. (03.03.2018.)
The compound of the gurudwara. (03.03.2018.)
Rooms on the first floor. (03.03.2018.)
Another view of the building from inside. (03.03.2018.)
The base for the holy flag, Jhanda Sahib. (03.03.2018.)
Children playing in the compound. (03.03.2018.)
A group of children in the school. Now the school has been shifted to a building across the street. (03.03.2018.)
ਇਸ ਡਿਓੜੀ ਦੇ ਪਲਸਤਰ ਦੀ ਸੇਵਾ
ਚੋਧਰੀ ਗੋਪਾਲ ਸਿੰਘ
ਠੇਕੇਦਾਰ ਬੰਗਾਲ ਨੇ ਕਰਾਈ
ਸੰਨ ੧੯੪੪
اس ڈیوڑی دے پلستر دی سیوا
چودھری گوپال سنگھ
ٹھیکیدار بنگال نے کرائی
سن ١٩٤٤
Service for the plaster of this Gurudwara was rendered by Chaudhry Gopal Singh, contractor Bengal. Year 1944
ਇਸ ਕਮਰੇ ਦੀ ਤੈਹਲ
ਰਾਇ ਸਾਹਿਬ ਲਾਲਾ ਜਗਨ ਨਾਥ ਛਾਬੜਾ
ਅਸਿਸਟੰਟ ਗੈਰੀਜ਼ਨ ਅੰਜੀਨੀਅਰ ਨੇ
ਅਪਨੀ ਸੁਪਤਨੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ
ਮਾਇਆ ਦੇਵੀ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਵਿਚ
(੩੧ ਮਈ ੧੯੪੩ ਨੂਂ
ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਸ੍ਵਰਗਬਾਸ਼ ਹੋਏ)
ਕਰਾਈ
اس کمرے دی ٹہل
رائے صاحب لالہ جگن ناتھ چھابڑا
اسسٹنٹ گیریزن انجینیر نے
اپنی سپتنی سریمتی
مائیا دیوی جی دی یادگار وچ
(٣١ مئی ١٩٤٣ نوں
کشمر وچ سورگ باش ہوئے)
Service for this room was rendered by Rai sahib Lala Jagan Nath Chhabra,Assistant Garrison Engineer, in the memory of his wife Srimati Maeaya Devi (who died in Kashmir on 31 May, 1943).
੫੦੦ ਬੀਬੀ ਨਰਿੰਦਰ ਕੌਰ ਜੀ
ਸੁਪਤਨੀ
ਸੇਠ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਖਾਨਗਾਹ ਡੋਗਰਾਂ ਵਾਲੇ
ਬਾਬਤ ਇਮਾਰਤ ਚੁਬਾਰਾ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ
٥٠٠ روپے بی بی نریندر کور جی
سُپتنی
سیٹھ اِندر سنگھ جی
خانقاہ ڈوگراں والے
بابت عمارت چوبارہ
سری گرو سنگھ سبھا گوجرانوالہ
Bibi Narinder Kaur ji, wife of Seth Inder Singh ji of Khanqah Dogran, for the building of a room on the upper floor of gurudwara Sri Guru Singh Sabha, Gujranwala.
ਸ੍ਰੀਮਾਨ ਸ੍ਰ: ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਠੇਕੇਦਾਰ ਧਾੜੀਵਾਲ ਨੇ
ਇਸ ਫ਼ਰਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਾਈ
ਸੰਨ ੧੯੪੪
سریمان سردار پرتاپ سنگھ جی
ٹھیکیدار دھاڑیوال نے
اس فرش دی سیوا کرائی
سن ١٩٤٤
Mr Sardar Partap Singh ji, the contractor, rendered the service for this floor. 1944
੧ ਓ ਸਤਿ ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸਜਨਾਂ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਦੇ
ਗੁਰੁਦ੍ਵਾਰੇ ਦੀ ਅਮਾਰਤ ਲਈ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ
੫੦੦ ਸ੍ਰ: _____ ਸਿੰਘ ਜੀ ਰਈਸ ਧਾੜੀਵਾਲ
੪੦੦ ਚੈ ਤਿਨ ਤਿਨ ਪਖੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਮਾਇਆ ਦੇਈ ਨੇ
ਅਪਨੇ ਪਤੀ ਸ੍ਰ: ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨਾਸਟਰ
ਗੁਰ____ ____ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ
੨੫੦ ਸ੍ਰ: ਇਕ਼ਬਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਰਈਸ ਧਾੜੀਵਾਲ ਦੇ ___
੨੫੦ ਸ੍ਰ: ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਰਾਫ਼
੨੦੦ ਬਾਬਾ ______ ਸਿੰਘ ਜੀ __________ ਠੇਕੇਦਾਰ
੧੭੬ ਸ੍ਰ: ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਠੇਕੇਦਾਰ
੧੦੧ ਸ੍ਰ: ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਆੜਤੀ
੧੦੧ ਸ੍ਰ: ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਰਈਸ
੧੦੧ ਸ੍ਰ: ਨੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਰਈਸ ਫਿਲੋਕੀ
੧੦੦ ਸ੍ਰ: ____________
੧੦੦ ਸ੍ਰ: ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਠੇਕੇਦਾਰ
੧੦੦ ਸਰਦਾਰਨੀ ਧਨ ਦੇਵੀ
੬੫ ਬਾਬਾ _______ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਜ਼ਾਜ਼
______ ਸ੍ਰ: ਸ਼ਰਮ ਸਿੰਘ ਜੀ
੨੫ ਲਾਲਾ ___ਪਲ ਦਸ ਜੀ
੨੫ _______ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ______________
੨੫ ਸ੍ਰ: _______ ਸਿੰਘ ਜੀ
੨੫ ਸ੍ਰ: ਨਰੈਣ ਸਿੰਘ ਜੀ ਡਰਾਇੰਗ ਮਾਸਟਰ
੨੫ ਸ: ਸਤਬਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ
____ ਸ: ਸੁਰਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਾਨਵਾਲੇ
____ ਸ੍ਰ: _______ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਾਨਵਾਲੇ
੨੫ ਭਾਈ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾਲ ਵਾਲੇ
੨੫ ਸੇਠ ਕੇਸਰੀ ਰਾਮ ਜੀ
੨੫ ਭਾਈ__________ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ
੨੫ ਸ੍ਰ: ਨਥਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਨਸ਼ਨਰ ਇਨਜੀਨੀਅਰ
੨੫ ____________ ਸਿੰਘ ਜੀ
੨੫ _____________ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇਨਜੀਨੀਅਰ
੨੫ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬੈਰਿਸਟਰ
___________
___________
___________
___________
اک اونکار ست گر
پرساد
ہیٹھ لکھے سجناں نے سری گرو
سنگھ سبھا دے
گردوارے دی عمارت لئ سیوا
کیتی
٥٠٠ سردار
_____ سنگھ جی رئیس دھا___یوال
٤٠٠ چے تن پکھے
سیوا کیتی مائیاں دیئ نے
اپنے پتی سردار نہال سنگھ
سٹیشن ماسٹر
گر _____ _______ دی یاد
وچ
٢٥٠ سردار
اقبال سنگھ جی رئیس دھاڑیوال دے _____
٢٥٠ سردار رام سنگھ
جی صراف
٢٠٠ بابا _______ سنگھ جی
_______ ٹھیکیدار
١٧٦ سردار پریم سنگھ جی
ٹھیکیدار
١٠١ سردار بِشن سنگھ
جی آڑتی
١٠١ سردار شیر سنگھ جی
رئیس
١٠١ سردار نند سنگھ جی
رئیس پھِلوکی
١٠٠ سردار
________________
١٠٠ سردار کیسر سنگھ جی
ٹھیکیدار
١٠٠ سردارنی دھن
دیوی
٦٥ بابا ________سنگھ
جی
٦٠ سردار دربار سنگھ
جی آڑتی
٦٠ سردار _______
سنگھ جی بزاز
_____ سردار شرم سنگھ
جی
٢٥ لالہ _____پال
داس جی
٢٥ ________ پرتاپ سنگھ
______ ________
٢٥ سردار ______ سنگھ
جی
٢٥ سردار نرین سنگھ
جی ڈرائنگ ماسٹر
٢٥ سردار ستبندر سنگھ
جی
________ سردار سورن سنگھ
جی وان والے
_______ سردار __________
سنگھ جی وان والے
٢٥ بھائی گلاب سنگھ جی
دال والے
٢٥ سیٹھ کیسری رام
جی
٢٥ بھائی
_____________________ رام سنگھ جی
٢٥ سردار نتھا سنگھ جی
پنشنر انجنیئر
٢٥ ___________________ سنگھ جی
٢٥ _______ سنگھ جی
انجنیئر
٢٥ _________________ سنگھ جی بیرسٹر
The friends, mentioned below, made donations to
construct the building of this gurudwara.
500 Sardar_______ Singh
ji Raees Dhariwal
400 Mayian Daee donated
three fans in memory of her husband _________________.
250 Sardar Iqbal Singh Ji Raeed Dahariwal 250 Sardar Ram Singh Ji Saraaf200 Baba _______ Singh ji ___________ Thekedar (contractor)176 Sardar Prem Singh ji Thekedar (contractor)101 Sardar Bishan Singh ji Aarti (broker)101 Sardar Sher Singh ji Raees101 Sardar Nand Singh ji Raees Philoki100 Sardar _________________100 Sardarni Dhan Devi65 Baba __________ Singh Ji60 Sardar Darbar Singh Ji Aarti (broker)60 Sardar __________ Singh Ji Bazzaz (cloth trader) ___________ Sardar Sharam Singh Ji25 Lala ___pal Das Ji25 ________ Partap Singh ________________25 Sardar ___________ Singh Ji25 Sardar Narain Singh Ji Drawing Master25 Sardar Satbinder Singh Ji __________ Sardar Suran Singh Ji Wanwale25 Bhai Gulab Singh Ji Dalwale25 Seth Kesari Ram Ji25 Bhai ____________________ Ram Singh Ji25 Sardar Natha Singh ji Pensioner, Engineer25 _________________ Singh Ji25 __________ Singh Ji, Engineer25 _____________ Singh Ji, Barrister25252525
੧ ਓ
ਸੰਤ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਹਾਲ
ਗੁਰਮੁਖ ਪਿਆਰੇ ਸੰਤ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਜੀਮਹਾਰਾਜ
ਦੀਪਵਿਤਰ ਯਾਦ ਵਿਚ ਇਸ ਹਾਲ ਦੀ ਨੀਹ
ਪੋਹ ਸੁਧੀ ਸੁਪਤਨੀ ੧੦ ਜਨਵਰੀ ੧੯੨੭ ਨੂਂ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸਜਨਾਂ ਨੇ ਰਖੀ
ਸੰਤ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਸਤੂਆਨਾ
ਸੰਤ ਖੁਸ਼ਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਸਤੂਆਨਾ
ਸ੍ਰ: ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬੈਰੀਸਟ੍ਰ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ
ਸ੍ਰ: ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਸ੍ਰ: ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕੜਿਆਲ
١ اونکار
سنت اتر سنگھ ہال
گور مُکھ پیارے سنت اتر سنگھ جی مہاراج
دی پَوِتر یاد وچ اس ہال دی نیہ
پوہ سدھی سپتنی ١٠ جنوری ١٩٢٧ نوں
ہیٹھ لکھے سجناں نے رکھی
سنت تیجا سنگھ جی مستوانہ
سنت خوشال سنگھ جی
سردار اوتار سنگھ جی بیرسٹر گوجرانوالہ
سردار پرتاپ سنگھ جی
سردار سنت سنگھ جی کریال
Sant Atar Singh Hall
The foundations of this hall were laid down in the sacred memory of Guru's beloved Sant Attar Singh ji, on 10 January, 192y, by the friends mentioned below:
Sant Teja Singh ji Mastuana
Sant Khushal Singh ji
Sardar Avtar Singh ji, Barrister, Gujranwala
Sardar Partap Singh ji
Sardar Sant Singh ji Karial
੧ ਓ
ਸੰਤ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਹਾਲ
ਇਸ ਹਾਲ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਨੇ ਦਾਨ ਦਿਤਾ
ਸ੍ਰ: ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦਿਲੀ ਨੇ ਛਤ ਲਈ
ਗਰਡਰ ਤੇ ਲੋਹੇ ਦਾ ਸਾਰਾ ਸਮਾਨ
ਲਾਲਾ ਭਗਤ ਰਾਮ ਸੰਤ ਰਾਮ ਠੇਕੇਦਾਰ ਇਕ ਗਡੀ ਧੂਨਾ
ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਮਾਈ ਜੈ ਕੌਰ ੩੯੨
ਬਾਬਾ ਲਧਾ ਸਿੰਘ ਬੇਦੀ ੨੭੬
ਸ੍ਰ: ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਬੈਰੀਸਟ੍ਰ ੨੫੦
ਕੰਵਰ ਨਹਿੰਦਰ ਪਲ ਸਿੰਘ ਰਈਸ ੨੫੦
ਸ੍ਰ: ਰਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਰਇਸ ਰਾਜਕੋਟ ੨੫੦
ਸੇਠ ਨਧਾਨ ਸਿੰਘ ਫ਼ਿਲੋਕੀ ੨੫੦
ਸ੍ਰ: ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਧਾੜੀਵਾਲਾ ੨੫੦
ਸ੍ਰ: ਨਰਿੰਜਨ ਸਿੰਘ ਰਈਸ ਭਾਟਿਯਾ ੧੯੦
ਸ੍ਰ: ਨਰੈਨ ਸਿੰਘ ਵਕੀਲ ੧੨੫
ਸ੍ਰ: ਮੂਲਾ ਸਿੰਘ ਵਨਵਾਲੇ ੧੦੧
ਸ੍ਰ: ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਮਧੋਕ ਰਈਸ ੧੦੧
ਸ੍ਰ: ਗੁਰ ਦਿਤ ਸਿੰਘ ਵਾਜੇਆਂਵਾਲਾ ੧੦੧
ਸ੍ਰ: ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਭਾਂਡੇਵਾਲਾ ੧੦੧
ਸ੍ਰ: ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ ਇਨਜੀਨਯਰ
ਸੇਠ ਨੰਦ ਸਿੰਘ ਫਿਲੋਕੀ
١ اونکار
سنت اتر سنگھ ہال
اس ہال لئ ہیٹھ لکھے گور مکھاں نے دان دتا
سردار دھرم سنگھ ٹھیکیدار دلی نے چھت لئی
گارڈر تے لوہے دا سارا سمان
لالہ بھگت رام سنت رام ٹھیکیدار اک گڈی چونا
سریمتی مائی جے کور ٣٩٢
بابا لدھا سنگھ بیدی ٢٧٦
سردار اوتار سنگھ بیرسٹر ٢٥٠
کنور مہندر پال سنگھ رئیس ٢٥٠
سردار رجونت سنگھ رئیس راجکوٹ ٢٥٠
سیٹھ ندھان سنگھ پھلوکی ٢٥٠
سردار کیسر سنگھ دھاڑیوالا ٢٥٠
سردار نرنجن سنگھ رئیس بھاٹیا ١٩٠
سردار ایشر سنگھ بجاج بینکر ١٥١
سردار نرین سنگھ وکیل ١٢٥
سردار مولا سنگھ وانوالے ١٠١
سردار پرتاپ سنگھ مدھوک رئیس ١٠١
سردار گور دت سنگھ واجیانوالا ١٠١
سردار ایشر سنگھ بھانڈیوالا ١٠١
سردار شام سنگھ انجینئر ١٠١
سیٹھ نند سنگھ پھلوکی ١٠١
Sant Atar Singh Hall
The following persons donated for the construction of this hall
Sardar Dharam, the contractor, (donated) girders for the roof and all iron materials.
Lala Bhagat Ram Sant Ram, the contractor, one truck of limestone powder
Srimati Mai Jai Kaur 392 Rs
Baba Ladha Singh Bedi 276 Rs
Sardar Avtar Singh Barrister 250 Rs
Kanwar Mahinder Pal Singh Raees 250Rs
Sardar Rajvant Singh Raees Rajkot 250 Rs
Seth Nadhan Singh Philoki 250 Rs
Sardar Kesar Singh Dhariwala 250
Sardar Niranjan Singh Raees Bhatia 190
Sardar Eshar Singh Bajaj, Banker 151
Sardar Narain Singh, Lawyer 125
Sardar Mula Singh Wanewala 101
Sardar Partap Singh Madhok Raees 101
Sardar Gurdit Singh Wajeanwala 101
Sardar Eshar Singh Bhandeanwala 101
Sardar Sham Singh, Engineer 101
Seth Nand Singh Philoki 101
੧ ਓ
ਸੰਤ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਹਾਲ
ਇਸ ਹਾਲ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਨੇ ਦਾਨ ਦਿਤਾ
ਸ੍ਰ: ਆਲਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇਨਜੀਨੀਯਰ ੫੫ਸ੍ਰ: ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਾਨਵਾਲੇ ੫੧ਸ੍ਰ: ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਆੜਤੀ ੫੧ਕਾਕਾ ਪੀਰਥੀਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸਪੁਤ੍ਰ ਸ੍ਰ: ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ੫੦ ਕੰਵਰ ਰਮਿੰਦਰਪਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ੫੦ ਸ੍ਰ: ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਲਾ: ਪ੍ਰਭਦਿਆਲ ਆੜਤੀ ੫੦ਸ੍ਰ: ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਜੀ ਧਾੜੀਵਾਲ ੫੦ਸ੍ਰ: ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਾਨਵਾਲੇ ੨੫ਸ੍ਰ: ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਲਕੜੀਵਾਲੇ ੨੫ਬਾਪੂ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਤਰ ਵਾਲੇ ੨੫ਸ੍ਰ: ਹਜ਼ੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ੨੫ਸ੍ਰ: ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਾਹੂਕਰ ਫਿਲੋਕੀ ੨੫ਬੀਬੀ ਅਤਰ ਕੌਰ ਜੀ ੨੫ਸ੍ਰ: ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ੨੫ਸ੍ਰ: ਰਾਧਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਠੇਕੇਦਾਰ ਮੇਲੋਵਾਲਾ ੨੫ਸ੍ਰ: ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪੇਨਸ਼ਨਰ ਏਕਾਊਟੇਂਟ ੨੫ਸ੍ਰ: ਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਠੇੜੀਗਿਲਾਂ ੨੫ਸ੍ਰ: ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਪੁਤ੍ਰ ਸ੍ਰ: ਜਵੰਡ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਨਚੰਦਾ ੨੫ਸ੍ਰ: ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਭਠੇਵਾਲਾ ੫੦੦੦ ਇਟਾਂਲਾ: ਦੋਲੇ ਸ਼ਾਹ ਭਾਬੜਾ ਭਠੇਵਾਲਾ ੪੦੨੫ ਇਟਾਂਸ੍ਰ: ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ ਕਾਨੂੰਗੋ ੨੫੦੦ ਇਟਾਂਸ੍ਰ: ਮੇਲਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਅਲ੍ਮਾਰਿਯਾਂ ਵਾਲੇ ੨੫੦੦ ਇਟਾਂਸ੍ਰ: ਦੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਚੂਨੇਵਾਲਾ ੧੦੦ ਫੁਟ ਚੂਨਾਸ੍ਰ: _______ ਸਿੰਘ ਫਿਲੋਕੀ
١ اونکار
سنت اتر سنگھ ہال
اس ہال لئ ہیٹھ لکھے گور مکھاں نے دان دتا
سردار عالم سنگھ جی انجنیئر ٥٥
سردار پرتاپ سنگھ جی وانوالے ٥١
سردار بشن سنگھ جی آڑتی ٥١
کاکا پرتھی پال سنگھ سپتر سردار جگت سنگھ جی ٥٠
------ رامندر پال سنگھ جی ٥٠
سردار ہرنام سنگھ لالہ پربھ دیال آڑتی ٥٠
سردار گورمکھ سنگھ جی دھاڑیول ٥٠
سردار ہرنام سنگھ جی وانوالے ٢٥
سردار گیان سنگھ تیجا سنگھ لکڑی والے ٢٥
باپو سادھو سنگھ جی عطر والے ٢٥
سردار حضور سنگھ جی سٹیشن ماسٹر ٢٥
سردار ہرنام سنگھ جی ساہوکر پھلوکی ٢٥
بی بی اتر کور جی ٢٥
سردار ہرنام سنگھ جی ٢٥
سردار رادھا سنگھ جی ٹھیکیدار میلووالا ٢٥
سردار گور دیال سنگھ جی پنشنر اکاؤنٹنٹ ٢٥
سردار دیال سنگھ ٹھیڑی گِلاں ٢٥
سردار اوتار سنگھ سپتر جوندر سنگھ ------ چندا ٢٥
سردار کیسر سنگھ جی بھٹھے والا ٥٠٠٠ اِٹاں
لالہ دولے شاہ بھابڑہ بھٹھے والا ٤٥٢٥ اِٹاں
سردار شام سنگھ قانونگو ٢٥٠٠ اٹاں
سردار میلا سنگھ رام سنگھ الماریاں والے ٢٥٠٠ اِٹاں
سردار دولا سنگھ جی چونے والا ١٠٠ ------ چونا
سردار ________ سنگھ پھِلوکی ٢٥
The following persons donated for this hall.
Sardar Aalam Singh, engineer 55
Sardar Partap Singh ji wanwale 51
Sardar Bishan Singh ji, trader 51
Kaka Prithi Pal Singh s/o Sardar Jagar Singh ji 50
Raminder Pal Singh ji 50
Sardar Harnam Singh Lal Prabh Diyal, trader 50
Sardar Gurmukh Singh ji Dhariwal 50
Sardar Harnam Singh ji Wanwale 25
Sardar Gian Sigh Teja Singh, timber dealer 25
Bapu Sadhu Singh ji, atar wale (perfume dealer) 25
Sardar Hazur Singh ji, Station Master 25
Sardar Harnam Singh ji, sahokar (money lender), Philoki 25
Bibi Atar Kaur ji 25
Sardar Harnam Singh ji 25
Sardar Radha Singh ji, contractor Melowala 25
Sardar Gurdiyal Sngh ji, Pensioner Accountant 25
Sardar Diyal Singh ji, Theri Gilan 25
Sardar Avtar SIngh s/o Jawinder Singh Manchanda 25
Sardar Kesar Singh ji, Brick Kiln owner 5,000 Bricks
Lala Daule Shah Bhabra 4,525 Bricks
Sardar Sham Singh Qanungo 2,500 Bricks
Sardar Mela Ram Singh (Cupboard seller) 2,500 Bricks
Sardar Dula Singh, (lime merchant) 100 Feet Lime Powder
Sardar _________ Singh Philoki 25
A small primary school in front of the old gurudwara. This school was once housed inside the gurudwra.
The clock tower of Gujrnwala. An important landmark is located just at a distance of 50m from the gurudwara.
This gurdwara may not have any great historical importance, but it is a memorial to those times when Sikhs were a vibrant community in the city and formed 13% of the total population of Gujranwala city (1941 census) and Hindus were almost 29%, remaining being the Muslims along with 2% of Christians. Another significance of the gurudwara is being the part of an important reform movement in Sikh religion, Singh Sabha.
At the end I again want to thank my friend Mr Mohammad Farooq for sharing these pictures with us, otherwise, this subject would have remained incomplete.
Tariq Amir
February 13, 2020.
Doha - Qatar.
Interesting Pictures and Information
ReplyDelete